Vogue Sergi Rehberi Aralık’23

1- Mâzîden Âtîye Zarâfet – Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminden Cumhuriyetin İlk Yıllarına Kadın Kıyâfetleri

Gördüklerimiz: Sergi, 19. yüzyıldan itibaren Osmanlı ve Türk toplumundaki seçkin kesime mensup kadınların giydiği, çoğu özel terzi ve markaların etiketlerine sahip gelinlikler, davet kıyafetleri, sokak elbiseleri, binici giysileri ile çanta ve şemsiye gibi aksesuarları içeriyor. 

Serginin Özü: Gördüklerimizin ötesinde sergi, Osmanlı İmparatorluğu’nun sonu ve Cumhuriyet döneminde gerçekleşen modernleşme reformlarının kadın kıyafetlerine etkisi, kadının toplum hayatındaki yeri ve kazandıkları haklar gibi konuları içeriyor. 

İlginç Detaylar: Öne çıkan parçalar arasında, Atatürk’ün eşi Latife Hanım’a ait iki elbise, sergi mekanına da ismini veren Abdülmecid Efendi’nin eşinin gelinliği, Osman Hamdi Bey’in “Gezintide Kadınlar” tablosu ve Atatürk’e ait kişisel eşyalar bulunuyor. 

Mekânın Özellikleri: Sergi, İstanbul’un Anadolu yakasında, tarihi Abdülmecid Efendi Köşkü’nde yer alıyor. Köşk, 19. yüzyılın sonlarında Mısır Hıdivi İsmail Paşa tarafından av ve dinlenme köşkü olarak yaptırıldı ve daha sonra Sultan II. Abdülhamid tarafından satın alınarak Abdülmecid Efendi’ye tahsis edildi. Halife Abdülmecid Efendi’nin yazlık olarak kullandığı köşk, sanat ve edebiyat toplantılarına ev sahipliği yapmış bir tarihi yapıdır. 2011’de Koç Holding tarafından satın alınan bina, Koç Grubuna ait çeşitli koleksiyonların sergilendiği kapsamlı sunumlarla zaman zaman ziyarete açılıyor.

Düzenleyenler: Sadberk Hanım Müzesi – Küratörler Hülya Bilgi, Şebnem Eryavuz ve Bahattin Öztuncay. 

Ne kadar sürer? Sergiyi hakkıyla gezmek 1,5 saati alacaktır. 

Sergiye ek: Kapsamlı sergi kataloğunda Osmanlı’dan Cumhuriyet’e kadın modasının evrimi, kadınların toplumsal yaşamdaki yeri, modanın sosyal sonuçları ve kadınların moda aracılığıyla kendilerini ifade ediş biçimleri ile ilgili makaleler bulunuyor. Katalog bölümünde ise “Gelin Kıyâfetleri”, “Özel Gün Kıyâfetleri”, “Sokak Kıyâfetleri”, “1920-1930’lardan Özel Gün Kıyâfetleri”, “Gündelik ve Spor Giyim”, “Her Daim Şık! Atatürk’ün Özel Eşyaları” başlıkları altında gruplandırılan kısımlar serginin teşhir düzenini yansıtıyor.

Tarih ve Ziyaret Bilgileri: 17 Mart 2024’e kadar açık ve ücretsiz. Pazartesi hariç her gün 11:00-19:00 arası. Adres – Kuşbakışı Cad. No.18, Kuzguncuk, Üsküdar – İstanbul.

2- Türk Resmini İzlemek

Gördüklerimiz: Serginin ilk katı 19. Yüzyıldan Osman Hamdi Bey, Hoca Ali Rıza, Süleyman Seyyid Bey, Şeker Ahmet Paşa gibi Türk resminin öncülerinin eserlerini, diğeri ise 20. Yüzyıldan Nurullah Berk, Abidin Dino, Zeki Faik İzler, Elif Naci, Cemal Tollu gibi isimlerle daha yakın dönem sanatçılardan Devrim Erbil, Özdemir Altan, Burhan Doğançay ve Bedri Baykam’ın eserlerini içeriyor. 

Serginin Özü: Türkiye İş Bankası’nın 900’ün üzerinde sanatçıya ait 2700 eserlik koleksiyonundan bir kesiti içeren sergi, Türkiye sanat tarihinde alışık olduğumuz dönemlendirmelere uygun bir şekilde kısımlara ayrılmış ve ayrıca “Deniz Coşkusu”, “Anadolu Esinlenmeleri” ve “Kadın Portreleri” gibi tematik bölümlendirmeler de yapılmış. Ziyaretçilerin Türk resim sanatı tarihine dair genel bir izlenim edinmesi ve ünlü resimleri yakından görebilmesi açısından önemli. 

İlginç Detaylar: İbrahim Çallı’nın “Gül Koklayan Kadın”, Feyhaman Duran’ın “Mavi Şalvarlı”, Osman Hamdi Bey’in “İftardan Sonra” ve Fikret Otyam’ın “Güzel Gözlü” gibi ünlü resimleri görmek mümkün. 

Düzenleyen: İş Sanat ve Türkiye İş Bankası Müzesi – Küratör Prof. Dr. Gül İrepoğlu. 

Ne kadar sürer? Sergiyi hakkıyla gezmek 45 dakika alacaktır. Ancak aynı binanın alt katlarında devam eden diğer sergi için de bir o kadar vakit ayırmak planlanabilir. 

Sergiye ek: Sergiye ek olarak müzenin kurucu küratörü İrepoğlu tarafından hazırlanan “Türkiye İş Bankası Sanat Eserleri Koleksiyonu’nun Işığında Türk Resmini İzlemek” isimli iki ciltlik bir de kitap var. Birinci ciltte Türk resim tarihinin gelişimi anlatılırken, ikinci ciltte ise 1940’lardan itibaren koleksiyona dahil edilen eserler yer alıyor.  

Mekânın Özellikleri: 1900’lü yılların başında zemin katı ticari, üst katları konut olarak inşa edilen bina 63 yıldır İş Bankası Beyoğlu Şubesi olarak hizmet verdikten sonra restore edildi. Korunması gerekli kültür varlığı tescilli yapı altı katlı ve Beyoğlu’nda 20. Yüzyıldan kalan binalar içinde dikkat çeken örneklerden biri.

Tarih ve ziyaret bilgileri: Sergi müzenin kalıcı sergilerinden sayıldığı için uzun süre devam etmesi bekleniyor. 2023 sonuna dek müzeyi girişleri ücretsiz. Adres – İstiklal Caddesi No: 144, Beyoğlu – İstanbul.

3- Rest in Pieces – Ahmet Rüstem & Hakan Sorar

Gördüklerimiz: Kütahya’nın Domaniç ilçesindeki gölete birbirini taşıyarak yürüyen kurbağalar ve Kütahya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen kurbağa biçimindeki sunak kaplarının ilişkisi ile başlayan uzun bir araştırma sürecinin, sanatçılar tarafından yapılmış heykel, video, yerleştirme ve interaktif deneyimleme alanlarına çevrildiği çok sayıda iş ve yapay zeka imajların evrilebileceği deneyimler.

Serginin Özü: Arkeoloji ekseninde geçmişi yeniden değerlendiren sergi, sanatçı ikilisinin birlikteliğinin altını çizerken, arkeolojik nesnelerin üretim biçimleri ve seramik gibi geleneksel alanlarla, yeni medya gibi teknolojik alanların birlikteliğine dair 3B baskı kil, YZ animasyon, oyun gibi incelikli örnekler sunuyor.

İlginç Detaylar: Kalben’in “Hatıraların Gölgesi” isimli şarkısı ilk kez sergideki aynı isimli videoda dinlenebiliyor. Ayrıca kum üzerine baskı yapmak gibi, izleyicilerin deneyimlemesine açık sürprizli kısımlar da yer alıyor. 

Düzenleyen: Bilsart ve Monoco.

Ne kadar sürer? Sergiyi hakkıyla gezmek ve detayları incelemek 1 saati alacaktır.  

Sergiye ek: Serginin ana aksını oluşturan hikayedeki Domaniç kurbağalarından ilhamla sanatçıları temsil eden iki kurbağanın yer aldığı tasarım gömlek Bilsar etiketiyle satın alınabiliyor. Ayrıca sergiye ek olarak hazırlanan katalogda da ikilinin daha önce iş birliği yaptığı küratör, mimar, koleksiyoner ve arkeoloji dünyasından isimlerin yazıları yer alıyor.

Mekânın Özellikleri: Art Nouveau tarzındaki bina mimar Han Tümertekin tarafından restore edilmiş. Ön cephesi Tünel Meydanı’na, arka cephesi ise Haliç’e bakan yapı Bilsar tarafından şirket binası olarak kullanılırken yapının bodrum katında Bilsart çatısı altında yeni medya sergileri düzenleniyor.

Tarih ve ziyaret bilgileri: 30 Aralık’a kadar süren sergi ücretsiz gezilebiliyor. Salı’dan Cumartesi’ye açık. Adres – Meşrutiyet Caddesi 90/A, Beyoğlu – İstanbul.

4- Tam Yerinden: İstanbul’a Panoramik Bakışın Tarihi

Gördüklerimiz: Sergi İstanbul’a panoramik bakan sanatçıların resim, baskı ve fotoğraflarıyla birlikte, yangınlardan sanayileşmeye farklı konularda kullanılan İstanbul panoramalarını arşiv belgeleri üzerinden bir araya getiriyor.

Serginin Özü: 360 derece manzara konseptinin cazibesi üzerinden panorama formunun geçmişi ele alınıyor. Pera Müzesi’nin de bulunduğu Tepebaşı, İstanbul’a panoramik olarak bakılabilen noktalardan bir tanesi. O nedenle serginin ismi de “Tam Yerinden: İstanbul’a Panoramik Bakışın Tarihi” konmuş.

İlginç Detaylar: 19. yüzyıldan olup, daha önce hiç yayınlanmamış ve sergilenmemiş bir İstanbul panorama çiziminin 360 derecelik büyükçe bir yerleştirmesinin içinde gezinebiliyorsunuz.

Mekânın Özellikleri: 1893 yılında mimar Achille Manoussos tarafından inşa edilen yapı ilk olarak Bristol Oteli olarak kullanılmış. 2002 yılına kadar bir bankanın genel müdürlüğü olarak kullanılan bina, orijinal cephesi korunarak müzeye çevrilmiş. 

Düzenleyen: Pera Müzesi – Küratörler: Çiğdem Kafescioğlu, K. Mehmet Kentel ve M. Baha Tanman. 

Ne kadar sürer? Sergiyi detaylıca gezmek 1 saati alacaktır. Müzedeki diğer sergileri de detaylı gezmek isterseniz, toplamda 2,5 saat ayırabilirsiniz. 

Sergiye ek: Sergiye eşlik eden katalogda küratörler dahil 7 makale panorama tarihine ve İstanbul panoramalarına yer veriyor. Kataloğun içinden, sergide yerleştirmesi bulunan ve duvarınıza asabileceğiniz anonim panoramik İstanbul çizimi de ek olarak çıkıyor. 

Tarih ve ziyaret bilgileri: 24 Mart 2024’e kadar devam eden sergi Pazartesi günleri hariç ziyaret edilebilir. Müze giriş ücretleri 50-100 TL arasında değişiyor. Adres – Meşrutiyet Caddesi No:65, Beyoğlu – İstanbul. 

5- Commagene LAR (Land and River Art) Bienali 

Gördüklerimiz:  Bienal Adıyaman’daki Karakuş Tümülüsü ve Cendere Köprüsü etrafı ile, Fırat Nehri üstündeki adalarda Türkiye’den Vahap Avşar, Cengiz Tekin, Meltem Şahin – Mert Kocadayı ve Murat  Cem Baytok ile dünyanın farklı ülkelerinden Shirin Abedinirad, Yalda Jamali, Odmaa Uranchimeg, Ana Laura Cantera, Zaid Saad, Mariko Hori ve Kim İncheol gibi sanatçıların mekâna özel yerleştirmelerini içeriyor. 

Serginin özü: Sergi, Adıyaman’ın kültürel ve tabiat mirasıyla bugünün sanatçılarının kurduğu bağı görme imkanı sağlıyor. Ülkenin gerçek anlamdaki ilk kapsamlı arazi ve nehir sanatı (land and river art) sergisi olan bu etkinlik, Türkiye’de daha çok İstanbul’da toplanmış sanat dünyasının Adıyaman’la ilişkisini güçlendirmeye ve Mezopotamya çevresindeki ülkelerin sanatçılarını davet ederek bölgenin bağlarını sağlamlaştırmaya çalışıyor. Ayrıca Adıyaman’daki sanatçılar, sanat öğrencileri ve sanata ilgi duyan kişilere kaliteli bir sergi örneği sunarak da önemli bir açığı dolduruyor.

Mekânın Özellikleri: Fırat Nehri üzerindeki Atatürk Barajı içindeki büyüklü küçüklü birçok adacık yerleştirmeler için mekan olarak kullanılmış. Kiraladığınız küçük motorlarla bu adacıkları gezmek sanat işlerini görmenin ötesinde bambaşka bir deneyim. Şehre yapılan turistik gezilerde mutlaka ziyaret edilen Karakuş Tümülüsü ve Cendere Körüsü ile ilişki kuran yerleştirmeler, yerel insanın bu mekanları kullanıma alışkanlıklarıyla ilgili ufuk açan gözlemler yapmanıza da sebep oluyor. 

Düzenleyenler: Küratör Nihat Özdal. Bienal Türk Hava Yolları, İpekyolu Kalkınma Ajansı, GAP İdaresi, Grand Halı, Dr. Nar, Dedeman Otel ve Kahta Kaymakamlığı katkıları ile gerçekleşiyor. 

Ne kadar sürer? Sadece bienal mekanları için, aradaki transferlerle beraber hesaplandığında en az 1 gün ayırmak gerekecektir. 

Sergiye ek: Adıyaman Havalimanı’na doğrudan uçabileceğiniz gibi, Urfa, Diyarbakır ve Malatya gibi şehirler üzerinden giderek, bu şehirlerdeki kültürel miras noktalarını da ziyaret edebileceğiniz daha kapsamlı bir gezi rotası çıkarmak mümkün. Ayrıca gitmişken, Nemrut Dağı’nda gün batımı veya gün doğumunu seyretmek de mutlaka planlara eklenmeli. 

Tarih ve ziyaret bilgileri: Bienal 23 Aralık’a kadar ücretsiz gezilebiliyor. Karakuş Tümülüsü ve Cendere Köprüsüne transfer bulmak gayet kolay, adalar kısmını gezmek içinse Kaptan Mehmet’e ulaşıp (546 477 29 93) motor kiralamanız gerekiyor. 

@cokiyiisler