Vogue Sergi Rehberi Eylül’24

Bu ayki sanat rehberimiz çağdaş sanatın yaşayan en önemli isimlerinden iki tanesinin İstanbul’daki kişisel sergilerinden Eskişehir’de yer alan bir karma sergiye kadar uzanıyor. Sakıp Sabancı Müzesi’ndeki Georg Baselitz: Son On Yıl sergisindeki devasa eserleri gördükten sonra yemyeşil bahçede soluklanabilir, müzede konumlanan MSA’nın Restoranı’nda manzaranın ve menünün tadını çıkarabilirsiniz.

Uzun, sıcak ve miskin tatil günlerine veda etsek de sonbahar en güzel hafta sonu kaçamaklarıyla yaşanıyor kuşkusuz. Havalar çok soğumadan Eskişehir’e bir tren bileti alıp Odunpazarı Modern Müze’deki Ehlikeyif sergisini ziyaret edebilir; Ahmet Doğu İpek, Melih Çebi, Mesut Öztürk gibi genç sanatçıların işlerini görürken Studio Yellowdot gibi tasarım stüdyolarını da yine bu karma sergide keşfedebilirsiniz. 

1. Georg Baselitz: Son On Yıl

Gördüklerimiz: Çağdaş sanatın önde gelen isimlerinden Alman ressam, baskı sanatçısı ve heykeltıraş Georg Baselitz’in yakın geçmişte ürettiği yüze yakın anıtsal boyuttaki resim ve heykellerinden oluşan sergi, Sakıp Sabancı Müzesi’nin tüm galeri alanlarına ve bahçesine yayılıyor. Ana serginin yanı sıra sanatçının gravür çalışmalarından kapsamlı bir seçki eşzamanlı olarak Akbank Sanat’ta ziyaretçiyle buluşuyor. 

Serginin Özü: 1980’den bu yana uluslararası sanat dünyasında derin bir etkiye sahip olan Baselitz, 20. yüzyılın ikinci yarısında Alman sanatı için yeni bir kimlik şekillendirmiş; İkinci Dünya Savaşı’nın travma ve trajedisine tepki olarak, benzersiz ve kendine özgü bir sanatsal üslup geliştirmiştir. 1969’dan beri kompozisyonlarını baş aşağı resmeden sanatçı için bu yaklaşım, biçimi içerikten arındırmanın ve soyutlama ile figürasyon arasında bir yerde durmanın bir yolu olmuştur. Aynı zamanda, gelenekselleşmiş tuval üzerine resim tekniğinde yeni bir açılımda bulunmasını mümkün kılmıştır. 

Fotoğraf: Georg Baselitz, 29 Haziran 2016’da Frankfurt am Main’daki Staedel Müzesi’nde düzenlenen Georg Baselitz. Die Helden sergisinin ön gösterimi sırasında başyapıt Heads’in önünde poz veriyor. Getty Images

İlginç Detaylar: Serginin öne çıkan Springtime (İlkbahar) serisi, Dada kolaj sanatçısı Hannah Höch’ten ilham alıyor. Bu dizide Baselitz, baş aşağı figürlerinin üzerine gerçek naylon çorapları kolajlayarak, neredeyse fetişist bir anlam ortaya koyuyor. Müzenin galerilerinde ve bahçesinde sergilenen anıtsal heykeller de resimlerin ikonografisi ve tarihsel temalarıyla bir bütünlük oluşturuyor.

Düzenleyen: Sakıp Sabancı Müzesi (SSM) ve Akbank Sanat

Tarih: 13 Eylül’de ziyarete açılan sergiyi 2 Şubat 2025 tarihine kadar Pazartesi günleri hariç 10.00 – 18.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. 

Kapaktaki eser: Georg Baselitz, BDM Grubu / BDM Group, 2012. Patinalı bronz / Patinated bronze © Georg Baselitz 2024

Eser: Roman Babakhanian, Taş Hikayeleri #16; detay, 2021

2. Ehlikeyif

Gördüklerimiz: Küratörlüğünü İdil Tabanca’nın üstlendiği sergi, çağdaş eserleri ve fantastik tasarımları bir araya getiriyor. Ehlikeyif, resim, heykel, yerleştirme ve mobilya tasarımı disiplinlerinde geleneksel sınırları ustalıkla aşan bir yaratıcılıkla üretim yapan uluslararası sanatçı ve tasarımcıları bir araya getirirken form ve işlev arasındaki ilişkiyi de yeniden tanımlıyor.

Serginin Özü: Modern insanın hayatının dörtte üçünün iç mekânlarda geçtiği 21. yüzyılda, doğanın hiç olmadığı kadar uzak hissedildiği bir dönemde, Ehlikeyif sergisi; doğanın kentsel hayatlarımıza tekrar girmesi için alan açan üretimleri inceliyor. Sergide yer alan sanatçılar, yapıtlarına doğadan unsurlar ve insani nitelikler katarak işlevsel nesnelere ruh kazandırıyor.

İlginç Detaylar:Bauhaus ve türevlerinin modern mobilya üzerindeki baskın etkisine rağmen, Ehlikeyif sergisi doğanın unsurları ile aşılanmış, alışılmadık ve eğlenceli tasarımları bir araya getiriyor.

Düzenleyen: Odunpazarı Modern Müze (OMM)

Tarih: 8 Eylül’de ziyarete açılan sergiyi 20 Temmuz 2025 tarihine kadar Pazartesi günleri hariç 10.00 – 18.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. 

3. Chiharu Shiota: Dünyalar Arasında

Gördüklerimiz: Chiharu Shiota’nın Japonya-Türkiye diplomatik ilişkilerinin tesisinin 100. yılı kapsamında İstanbul Modern’in davetiyle gerçekleştirdiği Dünyalar Arasında adlı kişisel sergisi, sanatçının “ara bir yerde” olma duygusunu odağına yerleştiriyor. Shiota, serginin kavramsal çerçevesini kurgularken İstanbul’un Asya ve Avrupa arasındaki konumundan besleniyor. Ayrıca, İstanbul Modern’in kentin yüzyıllardan beri en işlek semtlerinden biri olan ve tarihi limanının da yer aldığı Karaköy’de konumlanmasından ilham alıyor. Sanatçı, limana yanaşan ve limandan ayrılan gemiler, bu gemilerde seyahat eden yolcular ve onların hikâyeleriyle kendisinin Japonya’dan Almanya’ya göç hikâyesi arasında ilişki kuruyor.

Serginin Özü: İstanbul Modern’deki yerleştirmesinde tüm sergi salonunu ağ benzeri kırmızı ipliklerle saran sanatçı, bavulları da bu kütlenin içine yerleştirerek “yokluk içinde var olma” temasına vurgu yapıyor. Sanatçının en sık kullandığı renk olan kırmızı ise damarlardaki kanı ve hayatın akışını temsil ederken, metaforik olarak insanları, duyguları ve anıları birbirine bağlıyor. Yerleştirmedeki bavulların her biri Shiota için bir insanı temsil ediyor. Birbirine kırmızı iplerle bağlı bavullar, ev, aidiyet ve kimlik gibi hem kişisel hem de kolektif temaları izleyiciye sorgulatan görsel bir bağlam yaratıyor. Böylece sanatçı; zaman, mekân, hareket, bellek kavramlarını da yerleştirmesine katarak, yapıtın tamamlanması için izleyicinin fiziksel ve duygusal olarak yapıtla ilişkiye geçmesini arzuluyor. Bavullar, içinde taşıdıkları nesnelerin ötesinde, duyguları ve anıları da taşıyan, geçmişe ve geleceğe vurgu yapan semboller olarak kullanılıyor.

İlginç Detaylar: Shiota’nın iplikleri kullanarak yarattığı evren, sadece görsel olarak etkileyici bir mekân sunmakla kalmıyor, insanın iç dünyasının labirentini keşfetmesi için bir davet niteliği taşıyor.

Düzenleyen: İstanbul Modern

Tarih: 6 Eylül’de ziyarete açılan sergiyi 20 Nisan 2025 tarihine kadar Pazartesi günleri hariç; Salı, Çarşamba, Perşembe, Cumartesi ve Pazar günleri 10.00 – 18.00 saatleri arasında, Cuma günleri ise 10.00 – 20.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. 

Eser: Peter Halley, Sentinel, 2024. 

4. Peter Halley

Gördüklerimiz: Günümüz çağdaş sanatının önde gelen isimlerinden Amerikalı sanatçı Peter Halley’in İstanbul’daki ilk kişisel sergisi olan ve saçatçının ismini taşıyan bu sergi, sanatçının New York’taki stüdyosunda, bu yıl, bu sergiye özel ürettiği 15 yeni eserinden oluşuyor. New York’taki Modern Sanat Müzesi, Londra’daki Tate Modern Müzesi ve Berlin Ulusal Galeri Banhof Müzesi gibi dünyanın en önemli müzelerinin koleksiyonunda eserleriyle yer alan Halley, 1980’lerde soyut resmin yeniden canlanmasında belirleyici bir rol oynamasıyla biliniyor.

Serginin Özü: Peter Halley, geometrik soyutlamanın özgönderimsel olduğu fikrini reddetmiş ve 20. yüzyılda geometrik soyut resmin ortaya çıkışının hızlı sanayileşmeyi ve sosyal mekânın “geometrikleşmesini” yansıttığını savunmuştur. Geometrik soyutlamayı, çağdaş yaşamın yapılarının bir eleştirisi olarak kullanmaya çalışmış ve hepimizin bilgisayar ekranı ve otomobil gibi kendi “kutularımızda” giderek daha fazla izole olduğumuzu, ancak üzerinde hiçbir kontrolümüz olmayan güçlü kuruluşlar tarafından üretilen fiziksel ve elektronik yapılar (internet, otoyollar vb.) aracılığıyla bağlantı kurabildiğimizi savunmuştur. Bu fikrini basit bir görsel kelime oyunuyla geliştirerek kareyi ideal bir form olarak değil, bir sınırlama birimi olarak yeniden tanımlamıştır. Resimlerindeki katı geometrik formları, “kanallar” olarak adlandırdığı renkli çizgilerle birbirine bağlanan “hücreler” ve “hapishaneler” olarak etiketlemiştir. 

İlginç Detaylar: Andy Warhol’un Interview dergisinden ilham alan Peter Halley, 1996-2005 yılları arasında, sanat, film, moda ve müzik alanlarında önde gelen ve yeni isimlerle yapılan röportajlara yer vererek sanat alanında kapsamlı yayınlar yapan index dergisini kurmuş ve yayınlamıştır. 

Düzenleyen: Sevil Dolmacı İstanbul

Tarih: 13 Eylül’de ziyarete açılacak sergiyi 26 Ekim tarihine kadar Villa İpranosyan’da Pazar günleri hariç Pazartesi – Cuma 10.00 – 18.00 saatleri arasında ve Cumartesi günleri 11.00 – 18.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz.